Un domingo deste mes quedei parva lendo unha nova do xornal. Resulta que unha empresa de Rianxo, chamada Proameixa Fernández (Proafer), que vaise adicar a cultivar este bivalvo a flote, coma o mexillón, pero nunha batea especial en augas da Pobra do Caramiñal, ten que mercar a semente de ameixa en Santander, en Italia ou Francia porque aquí, en Galicia, simplemente non hai recurso suficiente que a abasteza. O representante desta empresa laiábase disto, mais eu flipaba sorprendida. De verdade non queda ameixa nas praias galegas? E si non hai, por que a ninguén se lle ocorre criar semente para venderlla a esta xente ou a outra do sector, que a engorde no mar ou na area? Non será este un negocio pouco explotado e ben rendible _co prezo ó que vai a ameixa_ que saque a algunha persoa das ringleiras do paro e axude a recuperar a nosa diversidade?
E seguín lendo cousas sobre o tema.
Xa fai mais de dez anos que comezou a escasear a semente autóctona, é dicir, a ameixa fina ou a babosa, e recurriuse á xapónica, que é italiana, barata e de produción mais rápida, aínda que tamén de peor calidade. De feito, segundo datos da Consellería do Mar, a produción de babosa _que é a mais interesante comercialmente_ pasou de 2.700 toneladas en 1998 a 1.200 no 2010, aínda que o peor ano foi 2006 con só 821 toneladas. E, por que? Porque téñense esquilmado os bancos naturais, ou contaminado o entorno natural onde se crían, ou porque _como opina a investigadora Ana Cerviño que rematou fai pouco unha tese doutoral sobre o cultivo optimizado de babosa_ as chuvias torrenciais teñen modificado a salinidade da auga nas rías en anos concretos e aumentado a súa mortalidade.
Deste xeito, ano tras ano, cando as mariscadoras quixeron sementar ameixa nos parques cada comezo de campaña, a inmensa maioría tiveron que mercar xapónica, pois a pouca babosa que había, ía sempre carísima. A diferencia, por exemplo, en datas de 2001 establecíase entre a peseta que custaba cada unidade de babosa, contra as 400 pesetas o quilo que custaba a xapónica. Isto trouxo como evidente resultado a diminución do producto autóctono.
Mais si _matinaba eu_, como di a tamén traballadora do Centro de Investigacións Mariñas (Cima), Ana Cerviño, a ameixa babosa desova durante moito mais tempo, críase en só 18 meses tanto en criadeiro coma no medio natural, e págase por ela de media entre 12 e 15 euros o quilo, a algún galego seguro que se lle tivo que ocorrer este negocio. I efectivamente, así foi, había unha soa empresa, Inprocar de Carril, a única de cría integral de ameixa autóctona, mais en agosto publicaba na prensa que se vía abocada ó peche debido á contaminación producida por outras empresas veciñas tamén situadas nun espazo marítimo protexido pola Rede Natura 2000 que é A Graña, en Ribeira. Ó parecer, Barrañamar é un cocedoiro de mexillón que contamina impunemente a auga circundante porque o director xeral de Competitividade e Innovación Tecnolóxica da Consellería do Mar, que é quen se encarga de vixiar os verquidos, resulta que tamén foi xerente da tal Barrañamar. Aínda mais, Inprocar e os parquistas (cultivadores do parque de bivalvos) de Carril denuncian que o mesmo cargo, en vez de multar á empresa contaminante, obrigou á productora de ameixa a pagarse unha protección anticontaminante e por riba terciou nun veto a un crédito do Igape para dotarse desta.
A estas alturas pensaba eu: será mala sorte o desta empresa ou será que hai unha man negra detrás do negocio das ameixas por escuros motivos económicos? Polo visto, tamén existe un grande silencio entres os mariscadores sobre donde e a que empresas lle mercan a semente de bivalvos, pois ó dicir do presidente do pósito arousán, «non convén dicilas, porque así poden ir mais a comprar alí». E, claro, fun mirar que empresa de Santander cría cunchas, e atopeime con Tinamenor, no pobo de Pesués, que produce 150 millóns de unidades de semente de moluscos bivalvos anuais con só tres persoas empregadas neste departamento, e que con esas cifras é a principal firma europea en ameixa fina e xapónica; repito, europea. Disque hai outras, pero adícanse a criar para auto abastecemento, segundo Juan Cigarría Álvarez, biólogo e director da sección dos moluscos. Despois están os provedores Satmar en Francia, que vende ostra xaponesa, e SeaSalter en Inglaterra, adicada a ameixa e ostra. Só tres. E seguín flipando. Son moi poucas empresas, entendo que o mercado non pode saturarse, pero son só tres. De feito, o biólogo confirmou estes pensamentos afirmando que a demanda excede a oferta nacional porque a semente italiana está fallando por problemas en orixe, e porque cada vez mais xente estase adicando a engordar moluscos debido ó incremento dos prezos nos últimos anos, de 3 a 16 euros quilo nun lustro, por exemplo. Disque agora están anomalamente altos, pero seguramente que se estabilizarán en torno, mais ou menos, ós 9 euros quilo.
En resumidas contas, a cría de semente de ameixas non será a panacea que resolva o paro, mais ó mellor algo pode palialo. Iso si, sempre que loitemos contra a contaminación que mata as ameixas e tamén a nós, mais contra a toxicidade dalgúns políticos e cargos públicos.
Daquela, si hai mercado, si hai prezos en alza, si precisa pouca inversión e, ademais, si a propia Tinamenor asesora ós criadeiros interesados no correo moluscos@tinamenor.es, por que non animarse?
No hay comentarios:
Publicar un comentario